Trong khi đó, Ukraine thông báo các lực lượng nước này đang cầm cự trước cuộc tấn công dữ dội của Nga tại một trong những trận chiến trên bộ dữ dội và hao tổn nhất kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự tại nước láng giềng. Nếu Nga giành được toàn quyền kiểm soát thị trấn Soledar thì đây sẽ là thắng lợi lớn của Moscow sau nhiều tháng bế tắc trên chiến trường.

Giới phân tích cho rằng, tầm quan trọng của Soledar về mặt quân sự khá hạn chế. Tuy nhiên, việc giành được thị trấn này sẽ cho phép các lực lượng Nga tiến đánh thành phố Bakhmut gần đó, vốn là mục tiêu chính của họ kể từ mùa Hè năm 2022.

Tuyên bố mâu thuẫn của Nga và Ukraine về tình hình Soledar

Có rất nhiều báo cáo mâu thuẫn từ phía Nga và Ukraine về tình hình chiến sự tại thị trấn Soledar. Các lực lượng vũ trang Ukraine khẳng định, quân đội Nga không kiểm soát toàn bộ Soledar. Trong cuộc phỏng vấn với CNN, ngày 11/1, người phát ngôn của lực lượng vũ trang Ukraine ở phía Đông Serhii Cherevatyi cho biết: “Các trận đánh đang diễn ra tại Soledar. Lực lượng vũ trang Ukraine và các lực lượng phòng vệ khác đang tập hợp lại”.

Theo ông Serhii Cherevatyi, báo cáo về việc quân đội Nga đang kiểm soát và bao vây Soledar là “hoạt động thao túng thông tin”. Quan chức này cho rằng bức ảnh chụp ông Yevgeny Prigozhin, nhà sáng lập công ty quân sự tư nhân Wagner đứng cạnh một mỏ muối tại Soledar là “ảnh dàn dựng”. Trước đó hôm 11/1, ông Prigozhin tuyên bố lực lượng Wagner đã kiểm soát toàn bộ thị trấn.

Ông Serhii Cherevatyi khẳng định tình hình vẫn nằm trong tầm kiểm soát và cho biết, quân đội Ukraine đang nỗ lực cung cấp đạn dược và lương thực cho các đơn vị đồn trú ở Soledar. Hiện, Ukraine đang tìm kiếm nhiều biện pháp để “cải thiện tình hình”.

Trong khi đó, cựu nhân viên tình báo Nga Igor Girkin, từng là chỉ huy hàng đầu của lực lượng ly khai tại miền đông Ukraine khẳng định: “Việc các đơn vị của Wagner chiếm được phần lớn Soledar là một thành công không thể phủ nhận”. Nhưn nhận xét về tình hình hiện nay, cựu quan chức quốc phòng của Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng cho rằng: “Tuyến phòng thủ của đối phương vẫn chưa bị phá vỡ. Trận đánh chưa kết thúc, Nga sẽ phải tấn công các vùng ngoại ô ở phía Tây”.

Vị trí của Soledar?

Soledar nằm ở trung tâm của khu vực Donbass, cách thành phố Bakhmut 18 km về phía đông bắc. Thị trấn này vừa có vị trí chiến lược về mặt địa lý và giao thông, nhưng cũng là đầu mối của một hệ thống đường hầm rộng lớn sâu trong lòng đất. Soledar đã trở thành mục tiêu của các lực lượng Nga kể từ tháng 5/2021.

Trong nhiều tháng qua, Nga đã phải đối mặt nhiều khó khăn khi tấn công Bakhmut từ phía Đông, nhưng nếu chiếm được Soledar, họ sẽ có thể tiếp cận thành phố từ một tuyến đường khác. Theo nhận định của Bộ Quốc Phòng Anh, mục tiêu của Nga là xâm nhập được vào ‘‘hệ thống đường hầm của một mỏ muối, với chiều dài tổng cộng 200 km’’. Hệ thống đường hầm này giúp Ukraine bảo vệ an toàn cho nhiều đơn vị và thiết bị quân sự và cho phép họ “luồn qua các chiến tuyến của đối phương”.

Khu vực xung quanh Soledar có nhiều mỏ muối lớn, do doanh nghiệp nhà nước Artemsil của Ukraine quản lý. Artemsil là nhà sản xuất muối lớn nhất châu Âu nhưng đã ngừng sản xuất sau cuộc tấn công của Nga vào tháng 2/2022. Theo Tuyến đường di sản công nghiệp châu Âu (ERIH), khu vực xung quanh thị trấn có “trữ lượng muối tinh khiết dồi dào, đã được khai thác trên quy mô công nghiệp kể từ năm 1881”. Ngoài muối, Soledar cũng có nhiều mỏ thạch cao, đất sét và đá phấn.

Một số nhà phân tích phương Tây suy đoán, Nga và lãnh đạo của nhóm Wagner từ lâu đã để mắt đến Soledar vì nơi đây có nguồn khoáng sản phong phú và dồi dào. Nhưng việc khai thác những mỏ muối này đòi hỏi phải có sự đầu tư lớn và một môi trường ổn định hơn so với thời điểm hiện tại.

Ông Prigozhin, người sáng lập công ty Wagner cho biết, mạng lưới đường hầm rộng lớn do hoạt động khai thác các mỏ khoáng sản tạo ra đã cung cấp “hệ thống phòng thủ độc đáo và mang tính lịch sử”, thậm chí một mạng lưới đô thị dưới lòng đất. Nếu Nga kiểm soát Soledar, các mỏ muối này có thể trở thành một tài sản thương mại sinh lời cũng như để lưu trữ đạn dược và vũ khí ngoài tầm bắn của tên lửa Ukraine.

Cả quân đội Nga lẫn quân đội Ukraine đều rơi vào tình thế bế tắc sau gần 11 tháng giao tranh. Do đó, việc giành được thị trấn Soledar, nơi có dân số trước chiến sự chỉ hơn 10.000 người, sẽ là một thành công hiếm có đối với quân đội Moscow sau các cuộc rút lui ở phía bắc, đông bắc và nam vào năm 2022. Một số nhà phân tích nhận định, để kiểm soát toàn bộ trấn, Nga sẽ phải vượt qua nhiều thách thức lớn. Hiện các lực lượng ukraine vẫn đang nắm giữ một số vị trí quan trọng tại Soledar. Chiến thuật của Ukraine là nhử bộ binh Nga tấn công theo từng đợt để gây thương vong nhiều hơn cho đối phương, một chiến thuật mà Kiev từng sử dụng ở Vuhledar vào cuối năm 2022. Bộ chỉ huy Ukraine sau đó sẽ chọn một thời điểm để rút về Bakhmut.

Lữ đoàn 46 của Ukraine đã có ý nói đến chiến thuật này trong một thông báo trực tuyến ngày 11/1, khẳng định “Tình hình rất khó khăn nhưng chúng tôi có thể kiểm soát được. Chúng tôi sẽ từ bỏ những gì chúng tôi coi là không phù hợp”.

Theo giới phân tích, việc cố gắng giữ thị trấn Soledar đối với Ukraine có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro khi con số thương vong gia tăng và hoạt động tiếp tế gần như không thể thực hiện được./